Een van de speerpunten van de handhavingskoers van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) is het versterken en verbinden van de handhavingsketen, om te komen tot een integrale aanpak van georganiseerde criminaliteit.
Samenwerking in het kader van het LIEC en de RIEC’s
In 2018 is UWV toegetreden tot het samenwerkingsconvenant van de Regionale Informatie en Expertise Centra (RIEC’s) en het Landelijk Informatie en Expertise Centrum (LIEC). Dit samenwerkingsverband heeft als doel ondersteuning te bieden aan hun convenantpartners bij de aanpak van georganiseerde criminaliteit. Inmiddels nemen we binnen meerdere RIEC’s actief deel aan casussen. De verwachting is dat dit aantal, afhankelijk van het al dan niet aanwezige UWV‑belang, de komende periode gestaag zal toenemen.
LSI-interventieactiviteiten
Bij de interventieactiviteiten van de Landelijke Stuurgroep Interventieteams (LSI) opereren we samen met onder andere de Inspectie SZW en de Belastingdienst in interventieteams. Doel is onder meer om misstanden, uitbuiting en uitkeringsfraude gezamenlijk aan te pakken. De afspraken over de samenwerking zijn in een convenant vastgelegd. In de eerste 8 maanden van 2019 zijn 2 projecten afgesloten. Hierbij zijn op recreatieterreinen meerdere personen gecontroleerd en is in 6 gevallen nader onderzoek uitgevoerd. In 1 geval is een melding gedaan van mogelijke gezondheidsfraude. Dit heeft geleid tot een beslissing van de arbeidsdeskundige om de mate van arbeidsongeschiktheid van de betrokken uitkeringsgerechtigde aan te passen. In een ander geval is een waarschuwing opgelegd. 1 onderzoek is nog in behandeling.
Daarnaast geven we invulling aan een projectvoorstel voor de aanpak in LSI‑verband van WW‑fraude door arbeidsmigranten en malafide tussenpersonen. Dit project is gestart in mei 2019 en loopt tot en met juni 2020. Doelstellingen van dit project zijn onder meer verbetering van de structurele samenwerking met ketenpartners, verbetering van de reguliere processen, optreden tegen malafide tussenpersonen, optreden tegen WW‑fraude door arbeidsmigranten, het versterken van lopende onderzoeken door UWV of andere organisaties, correcties aanbrengen in verband met overtreding van sociale en fiscale wetgeving en het signaleren van mogelijke (uitkerings)fraude bij andere partners zoals de SVB. In september is de stuurgroep voor de tweede maal bijeen geweest. De uitwisseling van gegevens verloopt naar wens. Resultaten worden in een later stadium in kaart gebracht. Op 26 september 2019 is een strafrechtelijk onderzoek naar 4 malafide tussenpersonen gestart.
Lokale interventieactiviteiten
Naast de landelijk georganiseerde interventieactiviteiten, die veelal via de LSI georganiseerd worden, neemt UWV ook in 2019 deel aan meerdere lokale interventieactiviteiten. Deze richten zich voornamelijk op malafide bedrijvigheid in de horeca, de detailhandel en de garagebranche.
Strafrecht
In het Handhavingsarrangement is met het Openbaar Ministerie afgesproken dat UWV in 2019 40 à 50 processen‑verbaal bij het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie zal aanleveren. Inmiddels hebben we er 24 ingediend. We verwachten dat het minimale aantal van 40 processen‑verbaal wordt gehaald. In juli 2019 hebben wij van het Functioneel Parket terugkoppeling gekregen over 8 zaken. 7 daarvan hebben tot een veroordeling geleid, in 1 zaak is een verdachte vrijgesproken. De informatie over deze zaak zal worden opgevraagd om deze nader te analyseren. Verder werd de mogelijkheid verkend om de Aanwijzing sociale zekerheidsfraude aan te passen, met de bedoeling om bij in samenspraak met het Functioneel Parket benoemde thema’s ook strafrechtelijk zaken te kunnen afhandelen waarbij het benadelingsbedrag onder de aangiftegrens van € 50.000 ligt. Eind augustus heeft het College van procureurs‑generaal van het Openbaar Ministerie besloten deze aangiftegrens niet aan te passen.